Sıcak yaz günlerinde serinlemek, soğuk kış günlerinde ise ortamı ısıtmak için kullandığımız klimalar, doğru çalıştığında hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştırır. Ancak klima sisteminin verimli çalışabilmesi için içinde bulunan özel bir maddenin yeterli seviyede olması gerekir: klima gazı. Peki klima gazı nedir, ne işe yarar ve eksik olduğunda nasıl anlaşılır? İşte detaylar...
Klima Gazı Nedir?
Klima gazı, teknik adıyla soğutucu akışkan veya refrigerant, klimanın ısı transferini gerçekleştirmesini sağlayan temel bileşendir. Bu gaz, iç ve dış üniteler arasında sürekli dolaşarak ortamın soğumasını veya ısınmasını sağlar. Gaz, buharlaşıp yoğunlaşarak ısıyı emme ve bırakma işlemini gerçekleştirir.
En Çok Kullanılan Klima Gazı Türleri:
-
R22 (eski tip, çevreye zararlı ve artık kullanılmıyor)
-
R410A (daha çevreci, günümüzde yaygın)
-
R32 (yeni nesil, çevre dostu ve yüksek verimli)
Klima Gazının Görevi Nedir?
Klimanın soğutma ya da ısıtma fonksiyonu, klima gazı sayesinde gerçekleşir. Dolaşım sisteminde hareket eden bu gaz:
-
İç ünitede ortam sıcaklığını emer
-
Dış üniteye taşır ve bu sıcaklığı dışarı salar
-
Bu döngüyle birlikte iç ortam soğur veya ısınır (ısı pompası modunda)
Klima gazı eksildiğinde bu döngü bozulur ve cihaz yeterince ısıtma veya soğutma yapamaz.
Klima Gazı Eksikliği Nasıl Anlaşılır?
Klima gazı zamanla bitmez, ancak sızdırma, montaj hatası veya bağlantı gevşemesi gibi nedenlerle azalabilir. Peki bu durumda kullanıcı olarak neleri fark edersiniz?
1. Yetersiz Soğutma veya Isıtma
Klima normal çalışıyor gibi görünse de oda tam anlamıyla serinlemiyor ya da ısınmıyorsa, gaz eksikliği şüphesi doğar.
2. İç Üniteden Gelen Sıcak Hava
Soğutma modunda çalıştırılan klimadan soğuk yerine sıcak üflenmesi, klima gazının ciddi şekilde azaldığına işaret eder.
3. Dış Ünitenin Donması
Klima çalışırken dış ünitede veya boru hatlarında buzlanma görülüyorsa, bu gaz sirkülasyonunun bozulduğu anlamına gelir.
4. Kompresörün Sürekli Çalışması
Kompresör, ortam istenilen sıcaklığa ulaşamadığı için sürekli çalışır, bu da enerji tüketimini artırır ve cihazı yorar.
5. Faturaların Artması
Gaz eksikliği nedeniyle klima verimsiz çalışır ve daha fazla elektrik tüketir. Bu da doğrudan fatura artışına yansır.
6. Servis Uyarı Kodları (Yeni Nesil Klimalar)
Bazı akıllı klimalar gaz basıncı düştüğünde ekranda hata kodu gösterir. Kullanım kılavuzunda bu kodların ne anlama geldiği yazılıdır.
Klima Gazı Eksikliği Tehlikeli Midir?
Klima gazı eksikliği cihazın kısa sürede bozulmasına neden olabilir. Kompresör aşırı ısınır, sistem zorlanır ve uzun vadede maliyetli arızalar oluşabilir. Ayrıca bazı gaz türleri doğaya salındığında sera etkisi yaratabilir. Bu yüzden gaz kaçakları mutlaka uzman tarafından tespit edilmeli ve müdahale edilmelidir.
Klima Gazı Nasıl Tamamlanır?
Klima gazı doldurma işlemi, uzman teknik servis ekipmanları ve bilgi gerektirir. Doğru tipte gazın, doğru basınç değerinde cihaza eklenmesi şarttır. Yanlış müdahale cihazın garanti dışı kalmasına ve ciddi arızalara yol açabilir.
Gaz Dolumu Sırasında:
-
Gaz tipi ve miktarı cihazın etiketinde belirtilir
-
Vakumlama işlemi yapılır
-
Manometre ve tartı ile kontrol edilir
-
Kaçak testi yapılmadan işlem tamamlanmaz
Klima Gazı Kaç Yılda Bir Değişir?
Aslında klima gazı doğru montaj yapılmış bir cihazda yıllarca değişmeden çalışabilir. Ancak sızdırmazlık problemleri veya dış etkenler nedeniyle gaz kaybı yaşanırsa, dolum gerekebilir. Ortalama olarak 4-6 yılda bir kontrol ettirilmesi tavsiye edilir.
Sonuç: Klima Gazı = Performansın Kalbi
Klima gazı, sistemin can damarıdır. Eksikliği, hem cihazın performansını düşürür hem de enerji sarfiyatını artırır. Eğer klimanız yeterince soğutmuyor ya da ısıtmıyorsa, gaz seviyesini kontrol ettirmek için teknik servise başvurmanız gerekir. Unutmayın, klima bakımı ve gaz kontrolü düzenli yapıldığında cihazınız uzun ömürlü olur ve maksimum verim sağlar.
